Ik breek trouwens al weken mijn hoofd over hoe ik dat van die maan verkocht zou krijgen, alsof ik om te beginnen al een expert zou zijn laat staan missionaris. Valt er eigenlijk wel iets uit te leggen, 't is te zeggen : is er iets ? Laten we de hypothese daarom misschien even omdraaien en er van uit gaan dat er niets is, dat het dus niet uitmaakt wanneer je wat doet ('planten groeien toch', is een stelling die moeilijk te weerleggen is). Zou je het dan, zelfs in dat geval, erg vinden dat er een tuinkalender was die je concreet maar flou genoeg vertelt wanneer je wat moet doen, en af toe ook wanneer wat niet. Waarschijnlijk niet want er is toch 'werk' genoeg in de moestuin om uit te kiezen en bij veel werk verliest een mens al eens het overzicht (even vasthouden dat gevoel). Stel dat het werken volgens zo'n voorgekauwde kalender dan ook nog eens betere resultaten zou kunnen opleveren (nog altijd voorwaardelijk en geheel vrijblijvend), wat heb je dan te verliezen ? Weinig.
Niet niets, want sommige kalenders komen wel voor een prijsje. Maar kom, u bent eigenlijk al vertrokken zie.
De maan hangt rond ons maar rond de maan hangen veel mythes. Meer moorden, meer ongevallen, meer geboortes, ... en vele blijven na onderzoek niet meer dan toogpraat of in het beste geval onzeker. Dat de maan invloed zou kunnen hebben op de planten lijkt echter niet geheel onmogelijk. Door licht en haar aantrekkingskracht om maar wat te noemen. Als je met volle maan rond middernacht soms de krant nog kan lezen in je slaapkamer (alleen al daarom ben ik een groot bewonderaar van de maan maar eerlijk is eerlijk : het helpt dat je zonder gordijnen en van die andere stoffige dingen slaapt), en dat dat licht 'maar' weerkaatst zonlicht is, dan is er toch iets voor te zeggen dat planten en zaailingen in het bijzonder daar wat van kunnen profiteren (fotosynthese blijft de soep-hoofdschotel-en-nagerecht van de planten, en er was toch dat onderzoek rond grondbewerking en (onkruid)groei bij licht vs. pikkedonker).
Het meest gebruikte argument is je zeker bijgebleven uit de aardrijkskundelessen, die les waarbij de aarde al eens wat overdreven werd afgeplat om de waterverplaatsing door de aantrekkingskracht van de maan voor te stellen. De zon doet ook mee, maar de maan is, ondanks zijn kleinere massa, veel sterker omdat hij veel dichter bij ons staat. Die krachten zijn het sterkst wanneer aarde, maan en zon op één lijn staan (zon en maan elkaar dus niet tegenwerken bij het trekken) : bij volle en nieuwe maan dus.
Een hogere waterstand in de bodem, wellicht minder weerstand om van dat water te genieten, sapstromen, ... allemaal waterige factoren die een aantal beslissingen in de maankalender gaan beïnvloeden : bij 'laag water' is de grond makkelijker te bewerken, kunnen sommige (droge) gewassen beter geoogst worden (langer bewaard), 'hoog water' is dan weer beter voor de kieming van zaden, het oogsten van weer andere (sappige) gewassen,.... Zaaien, (ver)planten, oogsten,... op het juiste moment, zou dus een betere opkomst van zaden, groei, opbrengst en bewaarbaarheid geven.
En kijk eens naar de k(r)a(r)a(k)terkop van de maan, veel inslagen van keitjes die anders misschien op ons hoofd waren gevallen, dan moet je toch wel wat respect hebben voor die verre buur (beter een verre buur dan een domme vriend, of hoe gaat het spreekwoord weer). En misschien herkennen planten en zaden wel een beetje waar ze zich bevinden in het seizoen op basis van die constante maancycli (net zoals wij onze pasen elk jaar berekenen), "begin maar te kiemen zodra het eens meer dan 10°C wordt" zou misschien een gevaarlijke strategie zijn ... misschien. Om het nog complexer te maken zijn er ook nog die andere brokken in de hemel (of is er niets of niemand in de kosmos moest ik van Stijn vragen), maar laten we die even vergeten (de rest van de kosmos).
Toen ik een reportage zag over de aanhangers van de maankalender zag ik praktijkvoorbeelden van aardappelen (het meest gebruikt om te experimenttelen met de maankalender - een verder geheel toevallige wooldspeling solly) : rijen opgezet volgens de maan en andere op "verkeerde" momenten en de verschillen waren enorm (net zoals met dat andere, maar dat is een cliffhanger voor later). Naar de methodologische score van die onderzoeken hebben we meestal het raden maar een beetje pseudowetenschap op zijn tijd heeft ook z'n charmes. Als je verder op zoek gaat kom je steevast bij dezelfde namen terecht : Maria Thun (uiteraard), en Rudolf Steiner (ja, die van de scholen) en andere. De eerste kalender die ik kocht was dan ook een echte van Thun. Maar de teleurstelling kon niet groter zijn. Zonder achtergrond leest een menukaart van de meeneembelg in Tokyo vlottel, en het bleek al gauw dat je elk jaar een nieuwe kalender mocht kopen. Daarenboven scheen er toch wel wat variatie te zitten op kalenders en methodes... Die methode was dus goed bezig om vertikaal geklasseerd te worden tot ik deze (gratis) online maankalender vond.
De kalender bleek een gulden middenweg te zijn tussen de variaties die ik al eens tegenkwam en voldoende bommaproof om in te stappen zonder alle regels precies van buiten te moeten kennen, en bovenal : gratis. Gewoon de prentjes volgen (vruchtgewassen, bloemen, wortelgewassen, bladgewassen), dagen met de groene balk zijn "plantdagen", dagen zonder groene balk "zaaidagen". En daarmee zitten we vandaag dus op (ver)plantdagen en meer bepaald voor de vruchtgewassen en is het perfect om te snoeien of het gras af te rijden (voor wie dat nog durft ;-) Er zijn er die nog gedetailleerder gaan in het afbakenen van de periodes (blad gaat over in wortel om 17u41 en van die dingen) maar ik ben voorlopig tevreden met level één. Een dag of twee na volle maan zijn ideaal om te zaaien, dan maakt het zelfs niet uit wat (daar mik ik dan ook al een beetje traditioneel mijn tomaten en pepers op elk jaar).
Het is dus wel een kalender die iets dwingender is dan de 'probeer deze maand je erwten te leggen' (leg je erwten deze maand op ... en ...) als je de kalender wil volgen. Maar het is natuurlijk geen ramp wanneer je een gunstig 'venster' mist, de wereld draait door inderdaad (fantastisch programma trouwens), en de natuur dus ook.
Welke groenten, bloemen en fruit je wanneer precies moet doen zal je in die kalenders meestal niet vinden maar daar bestaan voldoende andere lijstjes en kalenders voor. Maar iets dwingender heeft ook zo z'n voordelen ("ik moet op ... de bloemen zaaien of het is pas weer voor ..."). Dat maakt soms het verschil tussen "da'k het morgen zal doen" (en van morgen komt overmorgen en de dag daarna, u weet wel van de 5 minuten politieke moed) en "vandaag even de erwten, morgen even de tomaten, overmorgen even de sla". Spreidingsplannen, daar kunnen we niet tegen zijn.
De methode zou beter werken zonder chemie en met veel huiscompost, maar dat vind ik nogal zweverig. Ik hou niet zo van zweverige stellingen maar ik hou wel van 'zonder chemie' en 'met huiscompost' dus dat komt dan even goed uit.
Wortelen op vrijdag en sla op zaterdag, of andersom, of alles een beetje door elkaar ... zou het echt veel uitmaken ? Maar wij mensen kiezen toch zo moeilijk van die triviale dingen (of bent u altijd de eerste om te antwoorden waar we naar toe gaan of wat we eten vanavond ?) Ik heb te weinig plaats en tijd om proefvelden aan te leggen maar ach, soms moet een mens al eens blind in iets geloven, of het nu Aladin is of God ... maar vergeet vooral uzelf niet.
Je had toch niet verwacht dat dit in twee regels kon ??